maandag 21 april 2014

Pasen, The Passion zonder lijden




Pasen, misschien wel de uitbeelding van een van de meest eenzame momenten uit het leven: de dood - dood onder de handen, ogen van anderen. Dit is de eerste Pasen, in elk geval in Amsterdam die ik alleen doorbreng. Alleen maar niet eenzaam. 

'Ik maak me zorgen', belde iemand toen ik in een Gronings warenhuis liep, 'jij isoleert je'. Hij moest eens weten. Ja, ik heb mij geïsoleerd, teruggetrokken maar juist toen hij belde was ik meer onder de mensen dan in tijden. 

Ik was in Groningen afgelopen week. 'Jij moet plezier maken', had een ander gezegd. En: 'is The Passion niet iets voor jou'? Oh ja, dat Goede Vrijdag spektakel dat voor de vierde keer en ditmaal in Groningen werd opgevoerd. 

Ik had het nooit integraal gezien op wat flitsen na omdat mijn broer gejubeld had: 'hij stond op water', of woorden van die strekking. Het was inderdaad een indrukwekkende slotscène vorig jaar in Den Haag.  Dit jaar was Groningen aan de beurt.

Al weken dacht ik over Groningen. Toen ik er was, twee jaar geleden alweer, voelde ik me er welkom. Ik mis dat gevoel. De uitnodiging om samen de sfeer rond The Passion te proeven, kwam op het goede moment.

Mijn nichtje merkte terecht op dat het niets voor mij is om mij in een mensenmassa te geven. Hoe plezierig te weten dan dat kijken ook op de bank voor de televisie kon, op een steenworp afstand van dat wat tienduizenden mensen aanzoog en regen in bakken vol.

Het programma brak kijkcijferrecords, Amerika schijnt interesse te hebben en ik heb alleen maar lovende recensies gelezen en toch, was ik alleen geweest en thuis dan had ik het programma al vrij snel afgezet.

Ik kwam er niet in. Ik kwam niet tot luisteren of voelen - en meezingen, als ik dat al had gekund, leek ongepast. Ik verwachtte iets dat niet kwam. Dit was geen afgeronde show maar een aantal losse scenes die als los zand bleven.

Verteller noch verslaggeefster van de kruisweg konden die scenes verbinden tot wat het niet werd: een verhaal van en vol passie. Wellicht omdat zij er als zichzelf stonden en de avond meer een etalage vol bnn-ers leek dan de verbeelding van het lijden van Christus.

Jezus zelf, Jan Dulles, ik kende hem amper, werd weggespeeld en gezongen door Jamai Loman, Simone Kleinsma en Stanley Burleson die allen hun sporen verdiend hebben in het musicalvak maar van hen liet alleen Jamai mij vergeten wie hij was buiten The Passion.

Ik zat erbij en keek ernaar en bleef achter met het verlangen naar een goed uitgevoerde Jesus Christ Superstar. Een waarbij de tranen over mijn wangen stromen. Een show waarbij ik mij na afloop niet afvraag wat de link is tussen een voetbalcommentator en Pontius Pilatus.

Ik ken het verhaal van Pasen - ik lijk een uitstervend ras maar ik hoef niet verteld te krijgen wat goede acteurs en wat extra zendtijd hadden kunnen tonen. Ik heb geen figuranten nodig die ik hoogstens vaag herken maar niet ken of wil spotten.

Wanneer ik een voorstelling bezoek, ben ik op zoek naar emotie, naar het openzetten van een luik waardoor er iets gaat stromen dat mij verder brengt. Dat zijn niet de emo-verhalen van mensen die een plastic kruis door de stad willen dragen hoe mooi dat beeld op zich ook is. 

Ik wilde te veel, te diep van wat in essentie een mega evenement is dat miljoenen mensen moet boeien. Eerlijk gezegd kwam ik natuurlijk ook niet naar Groningen voor de diepgang. Ik kwam om mij te vermaken en dat is gelukt.

Plezier maken gaat beter samen maar om tot vragen, woorden, diepgang te komen, moet ik vanuit een andere gemoedstoestand vertrekken. Een die het product is van eenzaamheid of isolatie en het bewust indalen in mijzelf: gewoon doen, beginnen zonder afleiding of excuses.

Ik was, ik ben deze Pasen voor het eerst alleen in Amsterdam. Geen vader, mijn moeder heb ik vanmiddag opgezocht in het verpleeghuis en mijn broer is opnieuw ver weg bij zijn liefde. Ik had alle kans na te denken, me open te stellen voor mijn diepste diep. 

Ik deed het niet. Waar voorgaande jaren het lijdensverhaal nog wel eens tot inspiratie leidde, doet dat het dit jaar niet. Ik ben te ambivalent over gevoelens met betrekking tot lijden en pijn ook als dat een niet-SM situatie betreft.

Ergens mis ik het gevoel van schrijnen dat overgaat in stromen, in woorden, beelden, een verhaal. Ik mis het maar ik ben zo blij dat het wachten en smachten en de stille pijn, de veroordeling van mezelf erom voorbij zijn. Het is over. Echt over.

Ik ben niet meer waar ik jaren was. Ik hang niet meer naar de emoties die ik altijd met SM verbond. Ik ben vrijer dan ooit. Ik sta op de drempel of ben er al overheen. Ik herrijs uit mijn as en ik voel dat het goed is.

Het maakt niet uit dat ik alleen ben, het maakt niet uit dat men denkt dat ik mij isoleer. Het maakt niet uit dat ik nooit antwoorden heb gekregen of zelfs dat er verhalen liggen die niet af zijn. Het is hoe het is. Het komt zo het komt.

Het is - ik kan het nog net een uur zeggen - Pasen 2014: een nieuw leven ligt voor mij - voor u - voor ons en hoe dat ook vorm krijgt of waar, het zal goed zijn.

Zalig Pasen,


Kate
20-21 april 2014

De foto heb ik gevonden op de site van The Passion 2014. Ik vond geen fotoverantwoording of fotograaf.